Istnieje korelacja pomiedzy racjonalnym odżywianiem, a wynikami sportowymi. Wiele osób na zadane przeze mnie pytanie w tej materii, w większości opowiedziało się za koniecznością programu żywieniowego jako stałego elementu treningu mającego na celu osiągnięcie określonego celu. Ponadto najnowsze badania, literatura światowa podkreśla wiodącą rolą żywienia w prowadzeniu sportowców, przewyższającą fizykoterapię i trening.

Także połowa sportowców potrafi wykazać słuszność stosowania suplementacji białkowo-węglowodanowej. Świadczy to o dużej świadomości fizjologii organizmu, ponieważ węglowodany uzupełniają zapasy glikogenu które stanowią u przeciętnego człowieka 1% masy ciała a u sportowca dochodzi do 2% masy ciała. Tego rodzaju suplementacja sprzyja regeneracji organizmu i chroni przed przetrenowaniem.

Około 30% sportowców wykazuje braki wiedzy w tym zakresie co świadczy o brakach samokształceniowych samych sportowców i kadry prowadzącej zawodnika. Można by pokusić się o wykonanie badań sportowców wyczynowych i amatorów pot kątem wiedzy na ten temat lub zestawienie grupy stosującej suplementacji węglowodanową, lub porównać osiągane wyniki tych którzy mają świadomość konieczności. W dalszych badaniach należało by dokonać analizy osiągnięć sportowych w zestawieniu do stopnia przestrzegania programów żywieniowych.

Ciekawa jest rozbieżność poglądów związana z suplementacją w sporcie. Należało by przeprowadzić badania pod kontem dyscyplin sportowych a stopniem świadomości żywieniowej jak i przebadanie sportowców amatorów i wyczynowych. Rozbieżności w niektórych kwestiach takich jak zapotrzebowanie na węglowodany lub proteiny może być spowodowana takimi czynnikami jak: niewiedza, wiedza trenerska z przed kilkunastu lat brak świadomości środowiska rodzinnego młodego sportowca.

W badaniach dotyczących otyłości i chorób metabolicznych typu cukrzyca wykazano, że nawyki rodzinne związane z odżywianiem są jednym z elementów wychowania wynikających z tradycji i nawyków żywieniowych związanych z regionem pochodzenia czy narodowością. Podobnie sprawa ma się ma z aktywnością fizyczną i racjonalnym odżywianiem. Na pewno środowisko, w którym rodzinnie uprawia się sport będzie bardziej świadome niż takie w którym nie ma żadnej aktywności fizycznej.

Kolejnym z elementów jest szybkie tępo życia nie sprzyja kształtowaniu prawidłowych nawyków żywieniowych. Nawał zajęć konieczność przemieszczania się pomiędzy szkołą , uczelnią lub praca a ośrodkami sportowymi sprawia że posiłki w ciągu dnia są albo nieprzemyślane albo nieprawidłowo rozłożone. Głównym posiłkiem w ciągu dnia staje się obfita kolacja. nie sprzyja to utrzymaniu stałego poziomu cukru i zapasów glikogenu w organizmie co może się przełożyć na osłabienie wydolności i regeneracji organizmu.

Dostarczenie organizmowi pokarmu, który ma wszystkie potrzebne mu składniki, jest warunkiem koniecznym dla właściwego funkcjonowania człowieka, dobrego rozwoju oraz zachowania sprawności ruchowej i umysłowej. W prawidłowym żywieniu dostarcza się organizmowi takiego pokarmu, który zapewni mu pokrycie całkowitego zapotrzebowania na wszystkie substancje potrzebne mu do życia, czyli właściwych ilości białek, węglowodanów, tłuszczy, witamin i minerałów. Pożywienie powinno być więc różnorodne i przygotowane w higieniczny sposób a posiłki przyjmowane w regularnych odstępach.

Składniki pokarmowe są trawione w układzie pokarmowym i służą do prowadzenia wielu przemian metabolicznych wewnątrzkomórkowych, dzięki którym organizm wytwarza energię potrzebną mu do wszystkich procesów życiowych oraz do utrzymania odpowiedniej temperatury ciała. W organizmie potrzebnych jest około sześćdziesiąt substancji odżywczych, z czego niektóre są wytwarzane przez ludzki organizm ale większość musi być dostarczona z pożywieniem.

Niestety ludzie bardzo często nie przywiązują zbytniej uwagi do tego, czy to co jedzą jest zdrowe. Jedzą dla zaspokojenia chwilowego apetytu na coś smacznego i wygodnego do przyrządzenia, a nie zastanawiają się nad tym, jaki jest skład biochemiczny pokarmu i czy dostarcza on jakichś składników, które są organizmowi potrzebne do utrzymania zdrowia. Jemy za dużo produktów pochodzenia zwierzęcego i mącznych. W naszych dietach brakuje przede wszystkim owoców i warzyw ale również mleka i sera. Pożywienie, które jemy na co dzień jest zbyt przetworzone, często zawiera tylko puste kalorie w postaci tłuszczu i węglowodanów. Wysokokaloryczna dieta uboga w minerały i witaminy prowadzi często do chorobliwej otyłości i do tak zwanych chorób cywilizacyjnych, do jakich zalicza się między innymi nadciśnienie, miażdżycę i zawały serca. W kolejnym materiale omówię specyfikę żywienia w sporcie.

Maciej Sośnicki